توصیهها و هشدارهای دکتر مجتبی امیری به نوجوانان
محبوبه ریاستی
دوران نوجوانی دوران تغییر است؛ از تغییرهای جسمی گرفته تا تغییرهای روانی و رفتاری. در این میان، خیلی از نوجوانان نمیتوانند ظاهر جدید خود را قبول کنند و با تغییرهای ناشی از بلوغ به آسانی کنار بیایند. گروهی از آنها ممکن است به همین دلیل افسرده شوند و گروهی دیگر نیز ممکن است سراغ جراحیهای زیبایی بروند و تن به تیغ عملهای زیبایی بسپارند. در «زیبایی» این هفته با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست، عضو هیاتعلمی دانشگاه علومپزشکی بقیه ا... درباره تغییرات چهره در این دوران پرمخاطره گفتوگو کردهایم.
سلامت: برخی از دختران نوجوان سعی میکنند با آرایش کردن مشکلات پوستی خود مانند انواع آکنه را بپوشانند. آیا این روش درست است؟
قطعا درست نیست اما خیلی از دختران نوجوان این کار را میکنند، مثلا بیش از اندازه از کرمهای سفیدکننده استفاده میکنند. در حالی که باید خیلی مراقب باشند چون اغلب کرمهای سفیدکننده منافذ پوستشان را مسدود میکند و در این صورت ذرات گرد و غبار روی پوستشان مینشیند و در نهایت به بروز آکنه ختم میشود. نوجوانان باید این را به خاطر داشته باشند که هر آنچه برای دوستانشان به خوبی جواب داده، ممکن است برای آنها جواب ندهد. توصیه میشود دختران نوجوان کمتر از لوازم آرایش استفاده کنند و اگر در شرایطی هستند که باید از این لوازم استفاده کنند، احتیاط کنند و محصولاتی را بخرند که ضدحساسیت هستند.
سلامت: در این میان تبلیغات ماهوارهای چقدر به این موضوع دامن میزند؟
خیلی زیاد! درآمد بیشتر کانالهای ماهوارهای از همین آگهیهایی است که پخش میکنند. آنها اصلا به تبلیغی که میشود فکر نمیکنند و تنها به سود خود میاندیشند وچه بسا بسیاری از این تبلیغات پوچ و غیربهداشتی باشند اما آنها هر کاری میکنند تا آن محصول نامرغوب به فروش برسد و در این بین، این ما هستیم که نباید گول اینگونه تبلیغات کذب را بخوریم چون اگر مشکلی به واسطه استفاده از این محصولات برایمان پیش بیاید، شاید دیگر جبرانپذیر نباشد.
سلامت: در چند سال اخیر پزشکان زیادی را میبینیم که در مطبهایشان عملهای زیبایی را انجام میدهند.
بله همینطور است. متاسفانه برخی از پزشکان با دستمزد کمی که میگیرند یا ایدهآلهای
عجیب و غریبی که تعریف میکنند، بیماران را وسوسه میکنند. من فکر میکنم در این مورد وزارت بهداشت باید اقدامات لازم را انجام دهد و جلوی این موضوع را بگیرد.
سلامت: به نظر شما چرا آمار عملهای زیبایی بین نوجوانان زیاد شده است؟
در سنین نوجوانی شاهد تغییرهای زیادی هستیم و این تغییرها گاهی خوشایند نوجوانان، بهخصوص دختران نوجوان نیست. آنها در این سن حساس هستند و دوست دارند که زیبا به نظر برسند. در این سن معمولا استخوانها رشد بیشتری کردهاند اما مانند میوهای هستند که رشد کرده اما نارس است و در عین حال چون نوجوان در این سن بیشتر به چهره خود اهمیت میدهد نمیتواند ظاهر جدید خود را قبول کند. به همین دلیل دوست دارد که به هر قیمتی شده چهره خود را تغییر دهد. در هر حال نوجوانان در دوره حساسی از زندگی خود به سر میبرند. در این سنین انسان تحت تاثیر تغییرات هورمونی زیادی قرار میگیرد که تاثیرات خودش را بهصورت التهاب، جوش و ناراحتیهای پوستی نشان میدهد و آنها ناچار در معرض تغییرات هورمونی این دوران قرار خواهند گرفت.
سلامت: خیلی از نوجوانان عادت دارند جوشهایشان را بترکانند. آیا این موضوع باعث بیشتر شدن جوشها نمیشود؟
دقیقا همینطور است. ترکاندن جوشها باعث تشدید یا تکثیر جوشهایشان میشود. زمانی که یک جوش بترکد، باقیمانده جوش مانند باکتریهای مرده و چرک از آن خارج و به بخش دیگری از پوستتان منتقل میشود و شروع به شکلگیری در آنجا میکند. در نتیجه یکشبه، یک جوش به چند جوش تبدیل خواهد شد. همچنین جای جوشهایی که ترکانده شدهاند به نسبت جوشهایی که خودشان خشک شدهاند، زمان بیشتری برای از بین رفتن نیاز دارند. به هر حال بهتر است اگر جوش زدهاید، مقدار زیادی آب بنوشید و پوستتان را به درستی بشویید و خشک کنید و صبر داشته باشید چون اگر جوشهایتان را بترکانید در درازمدت باعث ایجاد لک در صورت نیز خواهد شد.
سلامت: استفاده از کرم ضدآفتاب تا چه حد روی کمتر شدن جوشهای دوران بلوغ تاثیر دارد؟
خیلی زیاد. برای همین هم توصیه میشود افراد هر زمانی که میخواهند بیرون بروند، حتما از
کرم ضدآفتاب استفاده کنند. خورشید، اشعه زیانباری به نام اشعه ماورای بنفش (مخصوصا نوع A) دارد که به شدت روی پوست اثر میگذارد.
سلامت: افسردگی و حالتهای خاص دوران نوجوانی تا چه حد روی پوست اثر میگذارد؟
طبیعی است که بیتاثیر نیست، بنابراین یک پزشک باید ابتدا بیمار خود را انتخاب کند و شرایط روانی او را در نظر بگیرد چون یک نوجوان در این سن با عینک بدبینی به چهره خود نگاه میکند و خود را زشت میپندارد در حالی که این دوران گذراست و بعد از مدتی چهره فرد تغییر خواهد کرد بنابراین نباید به صرف اینکه فرد افسردگی دارد او را زیر تیغ جراحی زیبایی ببریم.
سلامت: شما چه سنی را برای انجام اینگونه عملها پیشنهاد میکنید؟
سن و زمان خاصی را نمیتوان مثال زد. این موضوع مثل گرسنگی میماند. هر زمان که فرد احساس گرسنگی کرد باید به او کمک کنیم اما باید بدانیم که سن نوجوانی به هر حال با تغییراتی همراه است و باید آن را بپذیریم و بهتر است به جای عملهای زیبایی فرد را نسبت به مسائل جدید آگاه کنیم؛ مثل اینکه دست به جوشهایش نزند یا از کرم ضدآفتاب استفاده کند یا رژیم غذایی مناسبی داشته باشد. به هر حال سن نوجوانی سن عملهای زیبایی نیست.
سلامت: آیا افرادی که خیلی زود دست به چهرهشان زدهاند، پوستشان با بالا رفتن سن افت خواهد داشت یا نه؟
بله، این مساله به خوبی در سن بالا خودش را نشان میدهد. به همین دلیل است که میگویم بهتر است در سنین نوجوانی دست به صورتتان نزنید.
سلامت: چه روشهایی را برای داشتن یک پوست سالم پیشنهاد میکنید؟
تا جایی که امکان دارد، از قرار گرفتن در زیر نور خورشید خودداری کنید و حتما کرم ضدآفتاب بزنید. پوستتان را با آب و صابون شستوشو دهید. از محصولات غیربهداشتی استفاده نکنید. از رژیمهای مضر و پرخطر پرهیز کنید. سعی کنید به نحوی استرسهایتان را کنترل کنید و آرامش داشته باشید و اگر میدانید شیوه زندگیتان خیلی مناسب نیست آن را تغییر دهید. ضمن اینکه به ورزش هم اهمیت بدهید تا هم از نظر جسمی و هم روانی سالم و سلامت باشید.
سلامت: غذاهای مضر تا چه حد میتوانند روی پوست اثر منفی بگذارند؟
هنگامی که منافذ پوست توسط ترشح چربی، سلولهای پوستی و میکروبها بسته شوند، ملتهب شده و آکنه ظاهر میشود. برخی غذاها ممکن است باعث واکنشهای هورمونی شدیدی در بدن شوند و باعث شوند که سلولهای پوستی بیش از اندازه رشد کنند یا چربی زیادی تولید کنند. بنابراین اگر فردی فکر میکند غذای خاصی باعث ایجاد جوش در بدن او میشود، باید از مصرف آن غذا دوری کند. باید اشاره کنم مصرف غذاهای سالم همراه آبمیوهها و سبزیجات، دو ویتامین مفید A و E را برای پوست تامین میکند.